استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه ۲۲۴ سوره بقره پرداخته است. سوگند
* آیه
وَلَا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَهً لِأَیْمَنِکُمْ أَنْ تَبَرُّواْ وَتَتَّقُواْ وَتُصْلِحُواْ بَیْنَ الْنَّاسِ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ
* ترجمه
براى نیکى کردن و پروا داشتن و اصلاح بین مردم، خدا را دستاویز سوگندهاى خود قرار ندهید. همانا خداوند شنوا و دانا است.
* نکته ها
در تفاسیر متعدّد از جمله مجمع البیان و روح البیان در شأن نزول این آیه آمده است که میان داماد و دخترِ یکى از یاران پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله بنام عبداللّه بن رواحه اختلافى پیش آمد، او سوگند یاد کرد که براى اصلاح کار آنها هیچ دخالتى نکند. آیه نازل شد و اینگونه سوگندها را ممنوع ساخت.
کلمه «أیمان» جمع «یمین» به معناى سوگند. و کلمهى «عُرضه» به معناى «در معرض قرار دادن» است.
سوگند را وسیله اى براى توجیه و فرار از مسئولیّت خود قرار ندهید و به هر مناسبتى از خداوند و نام مقدّس او خرج نکنید، این کار خود نوعى جرأت و بى ادبى است. امام صادق علیه السلام فرمود: «لاتحلفوا باللّه صادقین و لا کاذبین» [بحار، ج۷۶، ص ۴۷] نه راست و نه دروغ، به خدا سوگند یاد نکنید.
* پیام ها
۱- احترام نام خداوند و مقدّسات باید حفظ شود. «ولا تجعلوا اللّه عرضه لایمانکم»
۲- سوگند، نباید مانع انجام کار نیک واصلاح میان مردم قرار گیرد. «لاتجعلوا اللّه عُرضه لایمانکم»
۳- ارزش هاى والا و کارهاى خیر، نباید با بهانه هاى بى جا ترک شوند. «أن تبرّوا»
۴- به هوش باشید که خداوند گفتارها را مى شنود و ناگفتهها را نیز مى داند. براى هر سخن و فکرى، حسابى باز کنید. «سمیع علیم»
