مسجد و مدرسه علمیه رکن الملک

این بنا در اواخر دوره‌ی قاجاریه (سلطنت مظفر‌الدین شاه) در خلال سال‌های ۱۳۲۵-۱۳۱۶ هـ .ق به همت «حاج سلیمان خان شیرازی» ملقب به «رکن‌ الملک»، نایب‌الحکومه‌ی ظل السلطان، (حاکم‌ اصفهان) در محله‌ی تخت فولاد ساخته شد (حاجی قاسمی، ۱۳۷۵، ج ۲ ، صص: ۷۰ تا۷۹).

بنا، ترکیبی از مسجد و مدرسه است که شامل سردر ورودی، هشتی، صحن کوچک و بزرگ، ایوان‌های چهارگانه، شبستان‌های ستون‌دار، حجره‌هایی در اضلاع صحن مسجد و مدرسه و آرامگاه بانی می‌باشد. صحن مدرسه که به نوعی‌، جلوخان مسجد نیز محسوب می‌شود، در اضلاع شمالی و شرقی خود دارای شش حجره‌ی فاقد ایوان و در ضلع جنوبی، دیواری می‌باشد.

سردر اصلی و ورودی مسجد، در ضلع غربی صحن مدرسه قرار گرفته و از طریق یک هشتی به صحن مدرسه راه پیدا می‌کند. صحن مسجد وسیع و مستطیل است و در ضلع غربی آن، سه حجره‌ی ایوان‌دار و مدرس ایوان‌داری در مجاورت آن‌ها ساخته شده است.

عمده‌ی تزئینات بنا، کاشی‌کاری می‌باشد (ملازاده و محمدی، ۱۳۸۱، ص: ۶۶). کتیبه‌های مسجد دارای تاریخ‌های متفاوتی از قبیل ۱۲۹۰، ۱۲۹۴، ۱۲۹۵، ۱۲۹۹، ۱۳۰۱، ۱۳۰۴و ۱۳۷۸ می‌باشد که نشان‌دهنده‌ی مراحل گوناگون ساخت بنا و تزئین این پایگاه و مرکز دینی می‌باشد.

(موحد ابطحی، ۱۳۷۶، ج ۲، ص : ). تاریخ بنای مدرسه با توجه به کتیبه‌ی سردر، در سال ۱۳۲۱ قمری است و مصرع آخر اشعاری که ماده‌ی تاریخ بنا در آن است، چنین می‌باشد: «بنای مسجد‌الاقصی مبارک برسلیمان شد ۱۳۲۱ » (ایمانیه، ۱۳۵۰، ص: ۱۴۶). این بنا به شماره ی ۱۶۰۴/۳ به ثبت تاریخی رسیده است ) ملازاده و محمدی ،۱۳۸۱، ص: ۶۶ ).