معرفی مراکز و رشته های تخصصی حوزه های علمیه
اولین قدم برای رسیدن به موفقیت و هدف اصلی طلبگی، این است که شناخت کاملی از رشته ها و مراکز حوزوی داشته باشید تا بتوانید راه مخصوص به خود را انتخاب کنید
بسمه تعالی
آیا راه خود را برای رسیدن به موفقیت انتخاب کردید؟
اولین قدم برای رسیدن به موفقیت و هدف اصلی طلبگی، این است که شناخت کاملی از رشته ها و مراکز حوزوی داشته باشید تا بتوانید راه مخصوص به خود را انتخاب کنید
طلاب معزز برای اینکه بتوانند تمام رشته ها و مراکز حوزوی سراسر استان را بشناسند کافی است که جدول زیر را مطالعه کند و اگر به رشته و حوزه علمیه خاصی علاقهمند شدند کافی است برای اطلاع بیشتر از آن رشته و حوزه از با مرکز مدیریت حوزه علمیه اصفهان تماس ویا دفترچه پذیرش را در سایت پذیرش مطالعه کند.
حوزههای علمیه محل پرورش سربازان حضرت ولی عصر ‘ برای خدمت به اسلام و جامعه اسلامی است.
این جایگاه بلند، که چهرههای درخشان تاریخ تشیع در آن پرورش مییابند، محل آشنایی با مکتب اهل بیت علیهم السلام و کانون دلدادگان به خدای متعال است.
آنان که لذت کسب علم و معرفت را با هیچ چیز دیگری عوض نکردند و تا آنجا پیش رفتند که هیبت علم و تقوایشان صاحبان زر و زور را به لرزه انداخت و ناچارشان کرد که در مقابل اسطورههای علم و عمل، زانوی ادب به زمین زنند.
آنچه در این نوشته مختصر می آید، نمایی کلی از حوزههای علمیه است که جهت آشنایی دانش آموزان عزیز با این مرکز علم و عمل تقدیم میگردد.
دوره های تحصیلی در حوزه:
طلاب پس از پذیرش، ابتدا در یکی از حوزههای علمیه شهرستان اصفهان یا شهرستانهای استان دوره مقدمات و سطح یک را می گذرانند؛ در این دوره که به طور متوسط پنج سال(حداقل۴و حداکثر۷سال)طول خواهد کشید با ادبیات عرب، منطق، قرآن، عقاید، اخلاق، تاریخ، فقه و اصول آشنا خواهند شد. در پایان دوره، اجازه پوشیدن لباس روحانیت را پیدا کرده و میتوانند به عنوان مبلغ به گسترش مکتب اهل بیت & اقدام نمایند.
در دوره دوم که سطح دو نام دارد و به طور متوسط دو سال طول خواهد کشید، طلاب فقه استدلالی، اصول عقاید، فلسفه، تفسیر و سایر علوم را فرا خواهند گرفت؛ در این مرحله طلاب در انتخاب استاد و هم درس ها کاملاً آزاد هستند و ضمناً انتخاب برخی رشتههای تخصصی نیز در ا ین مرحله انجام خواهد یافت.
در ادامه این دوره و بعد از یک سال تحصیلی، طلاب وارد درس های خارج خواهند شد در خارج فقه و اصول، در حقیقت نوعی کارگاه تمرین اجتهاد و نظریه پردازی است و اساتید آن از مراجع و مجتهدین بزرگ هستند. در این مرحله طلاب ضمن شرکت در کلاسهای خارج فقه و اصول در مدت دو سال پایان نامه سطح سه را نیز تدوین خواهند کرد و برای رسیدن به سطح چهار باید حداقل دو سال سابقه درس خارج و یک رساله علمی برای پایان نامه داشته باشند.
هر چند بعد از این دوره، طلاب و فضلاء مدرک سطح چهار (دکتری) را اخذ خواهند نمود، ولی این هرگز به معنی پایان تحصیل و علم آموزی نیست و می توانند تا رسیدن به درجه اجتهاد به تلاش علمی خود ادامه دهند.
مدرک تحصیلی:
مرکز مدیریت حوزههای علمیه به طلابی که مراحل مختلف دروس حوزوی را طی می کنند مدارک تحصیلی اعطاء می کند. اگر چه نام این مدارک تحصیلی با مدرک تحصیلی دانشگاه ها متفاوت است ولی از تمام جهات با مدارک دانشگاهی برابر است و به استناد مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی میتوانند در مقاطع بالاتر در دانشگاهها نیز ادامه تحصیل دهند.
مدرک حوزوی | متوسط دوره | مدرک معادل در دانشگاه |
سطح یک | پنج سال | فوق دیپلم |
سطح دو | دو سال | لیسانس |
سطح سه | یک سال + پایان نامه | فوق لیسانس |
سطح چهار | دو سال + پایان نامه | دکتری |
لازم به ذکر است هر چند حوزه علمیه مدرک تحصیلی میدهد ولی معمولاً روحانیون معظم به اخذ مدرک اهمیتی نمیدهند زیرا ملاک موفقیت یک روحانی تقوا، توانمندی علمی و میزان اثرگذاری در جامه است، نه مدرک علمی، جامعه ما نیز از روحانیون انتظار علم، زهد و تقوا دارد و برای استفاده از محضر آنان به مدارکشان اهمیتی نمیدهند.
دورههای کوتاه مدت و بلند مدت:
علاوه بر دورههای معمول حوزه که چندین سال به طول میانجامد و اصطلاحاً آن را دوره بلند مدت مینامند در سالهای اخیر دوره کوتاه مدتی با نام (سفیران هدایت) تشکیل شده که در آن طلاب با مدرک دیپلم پذیرفته شده و طی یک دوره پنج ساله با کلیاتی ازعلوم اسلامی و روش تبلیغ آشنا میشوند. این گروه بعد از فارغ التحصیل شدن از دوره پنج ساله، به کار تبلیغ مشغول میشوند.
وظایف و مسئولیتهای طلاب:
بدیهی است همگان نسبت به آینده شغلی و محدوده خدماتی که میتوانند داشته باشند دغدغه دارند. همه میخواهند بدانند بعد از درس خواندن و درسالهای آینده چه توانمندیهایی پیدا خواهند کرد و چه خدمتیهایی میتوانند برای جامعه داشته باشند، طلاب علوم دینی نیز از این امر مستثنی نیستند؛ بنابراین شایسته است برخی وظایف طلاب را مرور نمائیم.
۱- معمولا طلاب از پایه ششم حوزه میتوانند در ایام تبلیغی محرم، صفر، ماه مبارک رمضان و… ملبس به لباس مقدس روحانیت شده و در سراسرکشور و حتی خارج از کشور مشغول به تبلیغ و ارشاد مردم شوند.
۲- تدریس در حوزههای علمیه، دانشگاهها و سایر مراکز آموزش عالی (دروس معارف، الهیات، فلسفه و … )
۳- مشاغل مختلف قضایی
۴- نویسندگی و تحقیق در مراکز مختلف تحقیقاتی
۵- مسئولیتهای مختلف در مدیریت حوزههای علمیه داخل و خارج از کشور
۶- نمایندگی ولی فقیه در دانشگاههای سراسر کشور
۷- مسئولیت دفتر فرهنگی در دانشگاهها
۸- نمایندگی ولی فقیه و مسئولیت عقیدتی سیاسی در کلیه مراکز، پایگاهها و پادگانهای نیروهای نظامی، انتظامی
۹- مسئولیت دفاتر فرهنگی جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف جهان
۱۰- امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در استانها و شهرهای مختلف داخل و خارج کشور
۱۱- امامت جماعت و تبلیغ در هزاران مسجد سراسر کشور
۱۲- امامت جماعت و تبلیغ در ادارات دولتی کشور و …
مراکز تخصصی حوزوی و رشتههای تخصصی:
- مرکز تخصصی علامه امینی(ره)
- مرکز تخصصی امام خمینی(ره)
- مرکز تخصصی امامت اهل بیت(علیهم السلام)
- مرکز تخصصی ائمه اطهار(علیهم السلام)
- مرکز تخصصی باقرالعلوم(علیه السلام)
- مرکز تخصصی تبلیغ
- مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآن
- مرکز تخصصی حضرت مهدی(عج)
- مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی
- مرکز تخصصی دارالهدی
- مرکز تخصصی شیعه شناسی
- مرکز تخصصی علوم و حدیث
- مرکز تخصصی فلسفه اسلامی
- مرکز تخصصی کلام اسلامی
- مرکز تخصصی مذاهب اسلامی
- مرکز تخصصی معارف اهل بیت(علیهم السلام)
- مرکز تخصصی نهج البلاغه
- موسسه آموزش عالی حوزوی اسراء
- موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(علیه السلام)
- موسسه آموزش عالی حوزوی تربیت مدرس
- موسسه آموزش عالی حوزوی خاتم النبیین(صلی الله علیه و آله)
- موسسه بین المللی مطالعات اسلامی
- مرکز تخصصی حوزه علمیه
- دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم
درحال حاضر رشتههای تخصصی متعددی دراین مراکز وجود دارد که طلاب بعد از اتمام سطح یک میتوانند درآنها تحصیل نمایند؛ البته این به معنای ترک تحصیل درسهای فقه و اصول نیست بلکه هر دو رشته را درکنار یکدیگر ادامه خواهند داد.
لیست ظرفیت پذیرش مراکز و واحدهای آموزشی سراسر کشور
ردیف | استان | شهر | مرکز | رشته | ظرفیت |
۱ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن | ۳۰ |
۲ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | علوم اسلامی با گرایش فلسفه اسلامی | ۳۰ |
۳ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۳۰ |
۴ | آذربایجان شرقی | بناب | مرکز تخصصی ولیعصر(عج) | علوم اسلامی با گرایش حقوق و قضای اسلامی | ۱۵ |
۵ | آذربایجان شرقی | بناب | مرکز تخصصی ولیعصر(عج) | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۱۵ |
۶ | آذربایجان شرقی | تبریز | مرکز تخصصی علامه امینی(ره) | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۳۰ |
۷ | تهران | تهران | مرکز تخصصی عالم آل محمد(ص) | علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن | ۱۴ |
۸ | چهارمحال بختیاری | شهر کرد | رشته تفسیر و علوم قرآن شعبه قم | علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن | ۳۰ |
۹ | سمنان | سمنان | رشته کلام اسلامی شعبه قم | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۳۰ |
۱۰ | سمنان | شاهرود | رشته تبلیغ شعبه قم | علوم اسلامی با گرایش تبلیغ | ۲۰ |
۱۱ | فارس | شیراز | مرکز تخصصی امام خمینی(ره) | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۲۰ |
۱۲ | قزوین | قزوین | مرکز تخصصی علامه رفیعی(ره) | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۲۰ |
۱۳ | قم | قم | موسسه آموزش عالی امام رضا(علیه السلام) | علوم اسلامی با گرایش تاریخ اسلام | ۲۰ |
۱۴ | گلستان | گرگان | رشته کلام اسلامی شعبه قم | علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی | ۳۰ |
۱۵ | یزد | یزد | رشته تفسیر و علوم قرآن شعبه قم | علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن | ۱۵ |
جدول ظرفیت پذیرش رشته های سطح ۳
ردیف | استان | شهر | مرکز | رشته | ظرفیت |
۱ | اصفهان | اصفهان | رشته اخلاق و تربیت اسلامی شعبه قم | اخلاق اسلامی | ۲۰ |
۲ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | تاریخ تشیع | ۱۵ |
۳ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | تفسیر و علوم قرآن | ۱۵ |
۴ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | حقوق با گرایش جزا و جرم شناسی | ۱۵ |
۵ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | حقوق با گرایش حقوق خصوصی | ۱۵ |
۶ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | کلام مقارن | ۱۵ |
۷ | اصفهان | اصفهان | آموزش عالی اصفهان | مدرسی ادبیات عربی | ۱۵ |
۸ | اصفهان | اصفهان | مرکز تخصصی علامه مجلسی(ره) | تبلیغ | ۱۲ |
۹ | اصفهان | اصفهان | مرکز تخصصی علامه مجلسی(ره) | مدرسی علوم عقلی | ۱۲ |
۱۰ | اصفهان | کاشان | رشته کلام اسلامی شعبه قم | کلام مقارن | ۲۵ |
۱۱ | آذربایجان شرقی | بناب | مرکز تخصصی ولیعصر(عج) | کلام مقارن | ۱۵ |
۱۲ | آذربایجان شرقی | بناب | مرکز تخصصی ولیعصر(عج) | مدرسی فقه و اصول | ۱۵ |
۱۳ | آذربایجان شرقی | تبریز | مرکز تخصصی علامه امینی(ره) | شیعه شناسی | ۳۰ |
۱۴ | آذربایجان شرقی | تبریز | مرکز تخصصی علامه امینی(ره) | کلام مقارن | ۳۰ |
۱۵ | تهران | تهران | مرکز تخصصی عالم آل محمد(ص) | مدرسی ادبیات عربی | ۱۴ |
۱۶ | تهران | تهران | مرکز تخصصی عالم آل محمد(ص) | مدرسی فقه و اصول | ۱۴ |
۱۷ | تهران | تهران | موسسه اسراء شعبه قم | تفسیر و علوم قرآن | ۲۰ |
۱۸ | تهران | تهران | موسسه آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) | تفسیر و علوم قرآن | ۳۰ |
۱۹ | تهران | تهران | موسسه آموزش عالی قاسم بن الحسن(ع) | کلام مقارن | ۳۰ |
۲۰ | چهارمحال بختیاری | شهر کرد | رشته تفسیر و علوم قرآن شعبه قم | تفسیر و علوم قرآن | ۲۵ |
۲۱ | خوزستان | اهواز | رشته مشاوره اسلامی شعبه امام خمینی(ره) قم | مشاوره اسلامی | ۲۰ |
۲۲ | خوزستان | اهواز | رشته مهدویت شعبه قم | مهدویت | ۳۵ |
۲۳ | زنجان | زنجان | رشته تفسیر و علوم قرآن شعبه قم | تفسیر و علوم قرآن | ۱۵ |
۲۴ | فارس | شیراز | مرکز تخصصی امام خمینی(ره) | تفسیر و علوم قرآن | ۲۰ |
۲۵ | فارس | شیراز | مرکز تخصصی امام خمینی(ره) | کلام مقارن | ۲۰ |
۲۶ | قزوین | قزوین | مرکز تخصصی علامه رفیعی(ره) | کلام مقارن | ۲۰ |
۲۷ | قم | قم | مرکز تخصصی ائمه اطهار(ع) | مذاهب اسلامی | ۲۵ |
۲۸ | قم | قم | مرکز تخصصی کلام اسلامی | بررسی کلامی ادیان و فرق با گرایش نقد وهابیت | ۲۵ |
۲۹ | قم | قم | مرکز تخصصی نهج البلاغه | نهج البلاغه | ۴۰ |
۳۰ | قم | قم | موسسه اسراء | تفسیر و علوم قرآن | ۱۵ |
۳۱ | قم | قم | موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) | تاریخ اهل بیت | ۲۰ |
۳۲ | قم | قم | موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) | تاریخ تشیع | ۲۰ |
۳۳ | قم | قم | موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) | تبلیغ | ۲۰ |
۳۴ | قم | قم | موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) | شیعه شناسی | ۲۰ |
۳۵ | قم | قم | موسسه آموزش عالی خاتم النبیین | بررسی کلامی ادیان و فرق با گرایش نقد تصوف | ۲۰ |
۳۶ | مرکزی | اراک | رشته تفسیر و علوم قرآن شعبه اسراء قم | تفسیر و علوم قرآن | ۲۰ |
۳۷ | همدان | ملایر | اجرای رشته کلام اسلامی شعبه قم | کلام مقارن | ۲۰ |
۳۸ | یزد | یزد | اجرای رشته مهدویت شعبه قم | مهدویت | ۳۵ |
رشته های تخصصی ارائه شده در مرکز تخصصی حوزه علمیه و موسسه امام خمینی(ره) و دانشگاه رضوی به شرح ذیل می باشد:
علوم اسلامی با گرایش تاریخ اسلام
علوم اسلامی با گرایش تبلیغ
علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن
علوم اسلامی با گرایش حقوق و قضای اسلامی
علوم اسلامی با گرایش علوم حدیث
علوم اسلامی با گرایش فلسفه اسلامی
علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی
رشته های تخصصی سطح ۳ مرکز تخصصی حوزه:
اخلاق و تربیت اسلامی
امامت اهل بیت(علیهم السلام)
بررسی کلامی ادیان و فرق با گرایش نقد تصوف
بررسی کلامی ادیان و فرق با گرایش نقد مسیحیت
بررسی کلامی ادیان و فرق با گرایش نقد وهابیت
تاریخ تشیع
تاریخ و سیره اهل بیت(علیهم السلام)
تبلیغ
تبلیغ گرایش حج
تفسیر و علوم قرآن
حقوق با گرایش جزا و جرم شناسی
حقوق با گرایش حقوق خصوصی
شیعه شناسی
علوم حدیث
فلسفه اسلامی
کلام مقارن
مدرسی ادبیات عربی
مدرسی علوم عقلی
مدرسی فقه و اصول
مذاهب اسلامی
مشاوره اسلامی
مطالعات اسلامی به زبان انگلیسی
مطالعات اسلامی به زبان عربی
مطالعات اسلامی به زبان اسپانیایی
مهدویت
نصوص کلامی
نهج البلاغه
رشته های تخصصی سطح ۴ مرکز تخصصی حوزه:
تبلیغ
تفسیر و علوم قرآن
حقوق و قضای اسلامی
کلام اسلامی
مطالعات اسلامی به زبان انگلیسی
مطالعات اسلامی به زبان عربی
رشته های کارشناسی مجازی (الکترونیکی) و نیمه حضوری موسسه امام خمینی(ره):
معارف اسلامی (الکترونیکی)
معارف اسلامی (نیمه حضوری)
معارف اسلامی و کلام (الکترونیکی)
معارف اسلامی و کلام (نیمه حضوری)
معارف اسلامی و تاریخ (الکترونیکی)
معارف اسلامی و تاریخ (نیمه حضوری)
رشته های کارشناسی معارف اسلامی و علوم قرآنی موسسه امام خمینی(ره):
علوم اسلامی با گرایش تاریخ اسلام
علوم اسلامی با گرایش تبلیغ
علوم اسلامی با گرایش تفسیر و علوم قرآن
علوم اسلامی با گرایش حقوق و قضای اسلامی
علوم اسلامی با گرایش علوم حدیث
علوم اسلامی با گرایش فلسفه اسلامی
علوم اسلامی با گرایش کلام اسلامی
رشته های تخصصی دانشگاه رضوی مشهد مقدس در سه مقطع کارشناسی – کارشناسی ارشد و دکتری:
رشته های تخصصی سطح۲ دانشگاه رضوی:
علوم قرآن و حدیث
فلسفه و کلام اسلامی
فقه و مبانی حقوق اسلامی
تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی
علوم حدیث
زبان و ادبیات فارسی
زبان و ادبیات عرب
حقوق
تاریخ اسلام
اقتصاد
رشته های تخصصی سطح۳ دانشگاه رضوی:
علوم قرآن و حدیث
فلسفه و کلام اسلامی
فقه و مبانی حقوق اسلامی
تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی
علوم حدیث
زبان و ادبیات فارسی
زبان و ادبیات عرب
حقوق
تاریخ اسلام
اقتصاد
حقوق خصوصی
حقوق جزا و جرم شناسی
حقوق بین الملل
فقه جزایی
دانش اجتماعی مسلمین
علوم اقتصادی – بانکداری اسلامی
عرفان و حکمت اسلامی
حکمت اشراق
رشتههای تخصصی سطح۴ دانشگاه رضوی:
علوم قرآن و حدیث
فلسفه و کلام اسلامی
حقوق خصوصی
حقوق جزا و جرم شناسی
حقوق بین الملل
فقه جزایی
همچنین دو مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی بنامهای موسسه آیت الله لاریجانی و موسسه آیت الله مقتدایی طی انعقاد تفاهم نامه همکاری با معاونت منابع انسانی قوه قضاییه، شرایط جذب را در دستگاه قضا رافراهم کرده است.
خدمات رفاهی و اداری طلاب:
بعد از امتحان تثبیتی پذیرش، طلاب در سال اول از برخی امور رفاهی و اداری برخوردار می شوند از جمله:
۱- معافیت تحصیلی: طلاب در زمان تحصیل میتوانند از معافیت تحصیلی که سالانه تمدید میشود بهرهمند گردند. البته کسانی که مایل باشند میتوانند در ضمن تحصیل هر سال مدتی را جهت تبلیغ در نیروهای مسلح حضور پیدا کنند و بدینوسیله بعد از مدتی کارت پایان خدمت بگیرند.
۲- بیمه خدمات درمانی و بیمه عمر: کلیه طلاب بعد از شروع به تحصیل و رسمی شدن تا مدتی که مشغول به تحصیل یا تدریس باشند بیمه میشوند و حق بیمه آنها نیز توسط مقام معظم رهبری پرداخت می گردد.
۳- شهریه: از آنجا که زمان تحصیلات طلبگی طولانی است و طلاب در طول دوره تحصیل خود کارهای تبلیغی و فرهنگی انجام می دهند، هر ماه، مبلغی به عنوان کمک هزینه تحصیلی (شهریه) از سوی رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید به آنها پرداخت می گردد.
۴- اسکان: طلابی که مراحل پذیرش را پشت سر گذاشته و وارد حوزه می شوند، می توانند برای اسکان خود از حجره های حوزه علمیه (خوابگاه) استفاده نمایند.
در این حوزههای علمیه سعی می شود حداقل یک وعده غذا و امکانات یک زندگی ساده و بی آلایش طلبگی فراهم باشد و به طور متوسط در هر حجره سه تا چهار نفر زندگی می کنند.
ورود به حوزه:
برای ثبت نام و ورود به حوزه مراحلی طی می شود که عبارت است از:
۱- ثبت نام: ثبتنام فقط به صورت اینترنتی به نشانی paziresh.esfhozeh.ir
۲- شرکت در امتحان ورودی (کنکور حوزه) که تاریخ آن در دفترچه راهنما آمده است.
۳- مصاحبه: کسانی که در امتحان ورودی قبول شوند در مرحله بعد مصاحبه خواهند داد.
۴- تحقیقات: که توسط مرکز مدیریت انجام خواهد شد.
۵- معرفی به مدارس علمیه جهت آغاز به تحصیل
۶- امتحان تثبیتی که بعد از حدود سه ماه از شروع تحصیل گرفته می شود و بعد از قبولی در آن طلاب رسمی شده و از خدمات حوزه برخوردار می گردند.
۷- تایید سلامت مرکز خدمات حوزه علمیه پس انجام چک آپ
پذیرش مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان اصفهان