پژوهش‌های قرآنی نیازمند روش‌شناسی خاصی هستند

حجت الاسلام رسول ملکیان اصفهانی مسئول واحد فناوری و تحقیقات معاونت پژوهش حوزه های علمیه استان اصفهان به مناسبت هفته پژوهش و ضرورت قرآن‌پژوهی اظهار داشت:

پژوهش‌های قرآنی به عنوان یک حوزه مهم در مطالعات اسلامی، دارای ابعاد و جنبه‌های مختلفی است که نیاز به توجه و بررسی دارد. در این راستا، موارد زیر قابل ذکر است.

۱. توسعه روش‌های پژوهش: پژوهش‌های قرآنی نیازمند روش‌شناسی خاصی هستند که شامل تفسیر متون، تحلیل زبان‌شناختی، و بررسی تاریخی و فرهنگی آیات می‌شود. پژوهشگران باید با ابزارها و روش‌های نوین آشنا شوند تا بتوانند به صورت دقیق‌تری به تحلیل قرآن بپردازند. اینجانب توفیق داشتم روش «مفاهیم شناسی در قرآن» را ایجاد کنم که خروجی آن فقط از یک منبع تفسیر ۱۱۵ جلد می‌باشد که در سایت قائمیه قابل دسترسی است.

۲. همکاری بین‌رشته‌ای: پژوهش‌های قرآنی می‌توانند از همکاری با دیگر رشته‌ها مانند تاریخ، فلسفه، اقتصاد، حقوق، روانشناسی، مدیریت، علوم سیاسی، فرهنگ، جامعه‌شناسی و زبان‌شناسی و غیره بهره‌مند شوند. این همکاری می‌تواند به درک عمیق‌تری از مفاهیم قرآنی و تأثیرات آن بر جوامع مختلف منجر شود.

۳. پژوهش‌های تطبیقی: مقایسه قرآن با متون دینی دیگر، به ویژه در زمینه‌های اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی، می‌تواند به درک بهتر از ویژگی‌های منحصر به فرد قرآن کمک کند و همچنین نقاط اشتراک و افتراق را روشن کند.

۴. تأثیر فناوری بر پژوهش‌های قرآنی: استفاده از فناوری‌های نوین مانند پایگاه‌های داده آنلاین، نرم‌افزارهای تحلیل متن و ابزارهای هوش مصنوعی می‌تواند به پژوهشگران کمک کند تا به آسانی به منابع دسترسی پیدا کنند و تحلیل‌های عمیق‌تری انجام دهند.

۵. انتشار یافته‌ها: اهمیت انتشار نتایج پژوهش‌های قرآنی در مجلات علمی معتبر و همچنین در قالب کتاب‌ها و مقالات عمومی برای افزایش آگاهی عمومی و ارتقای دانش دینی جامعه بسیار بالاست.

۶. توجه به نیازهای جامعه: پژوهش‌های قرآنی باید پاسخگوی نیازهای روز جامعه باشند. این امر مستلزم شناخت چالش‌ها و مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که مسلمانان با آن مواجه هستند و ارائه راهکارهایی مبتنی بر آموزه‌های قرآن.

۷. آموزش و تربیت پژوهشگران: برنامه‌های آموزشی برای تربیت پژوهشگران جوان در زمینه مطالعات قرآنی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این برنامه‌ها باید شامل مهارت‌های تحقیقاتی، تحلیل متون و آشنایی با منابع مختلف باشد.

با توجه به این نکات، روز و هفته پژوهش فرصتی است برای ترویج و گسترش پژوهش‌های قرآنی و تشویق پژوهشگران به تلاش بیشتر در این زمینه است.